نوع مقاله : مقالات تخصصی
نویسنده
مترجم: استادیار گروه تاریخ، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
چکیده
هر چند نخستین منابع مربوط به تاریخ سلجوقیان درباره باورها و اعمال مذهبی پیش از اسلام آوردن سلجوقیان مطلبی ارائه ندادهاند، نام پسران نیای این سلسله-میکاییل، اسراییل، موسی، یونس و یوسف- دیر زمانی است که درباره این موضوع منشأ گمانه زنی بوده است. با مقایسه نام پسران سلجوق با شیوه نامگذاری نجبای مسلمان، یهودی و مسیحی منطقه بر اساس بافت مذهبی ماوراءالنهر تا اواخر سده دهم/چهارم، میتوان درباره مذهب سلجوقیان پیش از گرویدنشان به اسلام به نتیجه قابل قبولی دست یافت.
*نوشتار حاضر برگردان مقاله‌ای با مشخصات زیر است:
Dietrich, Richard (2018), “The Names of Seljuk's Sons as Evidence for the Pre-Islamic Religion of the Seljuks”, Turkish Historical Review, no.9, p. 54-70
کلیدواژه‌ها
ابن اثیر، الکامل فی التاریخ(1987)، تصحیح ابوالفداء عبدالله القاضی، ج3، بیروت: دارالکتب العلمیه.
احمد بن فضلان(1960)، رساله ابن فضلان، چاپ محمد سامی الدهان، دمشق: مطبوعات المجمع العلمی العربی بدمشق.
ابن حسول(1940)، «کتاب تفضیل الاتراک من سائر الاجناد»، تصحیح عباس عزاوی، مجله بَلَتَن.
ابن العدیم، کمال الدین عمر(1976)، بغیه الطلب فی تاریخ حلب، چاپ علی سویم، آنکارا، انجمن تاریخ ترک.
ابن طقطقی، ابوعبدالله محمد بن علی بن علی بن طباطبا(1966)، الفخری فی الآداب السلطانیه و الدول الاسلامیه، بیروت: دارصادر.
حسینی، صدرالدین(1933) اخبار الدوله السلجوقیه، تصحیح محمد اقبال،لاهور، دانشگاه پنجاب.
طبری(1968)، تاریخ الرسل و الملوک، ج2، تصحیح محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره: دارالمعارف بمصر.
قزوینی، ابویحیی زکریا بن محمد(بیتا)، آثار البلاد و اخبار العباد، بیروت، دارصادر.
گردیزی، عبدالحی(1363) تاریخ گردیزی، تصحیح عبدالحی حبیبی، تهران: دنیای کتاب.
مسعودی، علی بن حسین(2005)، مروج الذهب و معادن الجواهر، ج1، بیروت: المکتبه العصریه.
منتجبالدین بدیع، عتبه الکتبه، چاپ عباس اقبال و محمد قزوینی (تهران: اساطیر، 1329)
میرخواند(1338)، روضه الصفا، ج4، تهران: خیام-پیروز.
نیشابوری، ظهیرالدین (2004)، سلجوقنامه، تصحیح ای. ایچ. مورتُن، لندن: انتشارات بنیاد یادگار گیب.
نیشابوری، ظهیرالدین (1390)، سلجوقنامه، چاپ میرزا اسماعیل افشار، تهران: اساطیر.
Agajanov, S.G. (1998), “The States of the Oghuz, the Kimak and the Kipchak”, in History of the Civilization of Central Asia, IV: The Age of Achievement: A.D. 750 to the End of the Fifteen Century, Part One: The Historical, Social and Economic Setting, ed. M.S. Asimov and C.E. Bosworth, Paris: Unesco Publishing.
Bar Hebraeus (1932), Chronography, Vol.I, trans. Ernest A. Wallis Budge, London: Oxford University Press.
Barthold, Wilhelm (1901), Zur Geschichte des Christentums in Mittel-Asien bis zur mongolischen Eroberung, Tübingen and Leipzig: J.C.B. Mohr.
Bașan, Aziz (2010), The Great Seljuqs: A History, London: Routledge.
Bedjan, Paul (1890), Gregorii Barhebraei Chronicon Syriacum, Paris: Maisonneuve.
Bosworth, C.E. (1973), “The heritage of rulership in early Islamic Iran and the search for dynastic connections with the past”, Iran, II, p.51-62.
Bosworth, Clifford Edmund (1996), The New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual, Edinburgh: Edinburgh University Press.
Boyle, John Andrew (1972), “Turkish and Mongol Shamanism in the Middle Ages”, Folklore, 83/3, p.177-93.
Brock, Sebastian (1979-80), “Syric historical writing: a survey of the main sources” Journal of the Iraq Academy, Syriac Corporation, 5, p.1-30.
Brock, Sebastian (1976), “Syriac sources for seventh-century History”, Byzantine and Modern Greek Studies, 2, p.17-36.
Brook, Kevin Alan (1999), The Jews of Khazaria, second edition, Lanham, MD: Rowman and Littlefield.
Bulliet, Richard W. (1979), Conversion to Islam in the Medieval Period: An Essay in Quantative History, Cambridge, M A: Harvard University Press.
Chwolson, Daniel (1890), “Syrisch-Nestoriansche Grabinschriften aus Semirjetschie”, Mémoires de LΆcadémie imperial des sciences de St. Pétersbourg, Vol. XXXVII, no. 8, p.1-168.
Clude Cahen (1949), “Le Malik-nameh et l'histoire des origins Seljukids”, Oriens, 2/1, p. 31-65.
Constantine Porphyrogenitus (1967), De Administrando Imperio, ed. Gyula Moravcsik, trans. R.J.H. Jenkins, Dumbarton Oaks: Center for Byzantine Studies.
Dickens, Mark (2010), “Patriarch Timothy I and the Metropolitan of the Turks”, Journal of the Royal Asiatic Society, 3/20, p.117-39.
Divitҫioğlu, Senjer (2005), Orta Asya Türk İmparatorluğu (VI-VIII Yüzyillar), Ankara: İmge Kitabevi.
Dunlop (1967), D.M., The History of the Jewish Khazars, New York: Schocken Books.
Fischel, Walter J. (1965), “The rediscovery of the medieval Jewish community at Firuzkuh in Central Afghanistan”, Journal of the American Oriental Society, 85/2, 148-53.
Frye, Richard N. (2000), “The political history of Iran under the Sasanians”, in The Cambridge History of Iran, Vol.III/1, ed. Ehsan Yarshater, Cambridge: Cambridge University Press, pp.149-150.
Gnoli, G. (1964), Le iscrezioni giudeo-persani del Gur (Afghanistan), Serie Orientale Roma 30, ISMEO.
Golden, Peter B (1980), Khazar Studies: A Historico-Philological Inquiry into the Origions of the Khazars, Vol.II, Budapest: Akadémiai Kiadó.
Golden, Peter B. (2007), “The Conversion of the Khazars to Judaism”, in The world of the Khazars: New perspectives, ed. Peter B. Golden, Leiden: Brill, p.123-62.
Goncharov, E.Y. and V.N. Nastich (2013), “Coins of the Oguz of Syrdaria Ninth century”, ed. Sergey G. Klyahtorny et al. Turkologicheskiy Sbornik 2011-2012, Moscow.
Henning, W.B. (1957), “The inscription of Tang-I Azao”, Bulletin of the School of Oriental and African Studies, 20, p.335-42.
Hunter, Erica (1989-91), C.D., “The Conversion of the Kerait to Christianity in a A.D. 1007”, Zentralasiatische Studies, 22, p.143-63.
Ibn Khurdadhbih (1865), Kitab al-Masalik wa'l-Mamalik, Trans. C. Barbier De Meynard, “Le livre des Routes et des provinces”, Journal Asitique, Sixiéme Série, Tom V, 5-126.
Kafesoǵlu, İbrahim (1958), “Selҫuklu Oǵullari Torunlari”, Türkiyat Mecmuasi, 13, 117-30.
Kfesoğlu, İbrahim (2014), Selҫuklular ve Selҫuklu Tarihi Üzerine Araștirmalar, Ankara: Ötüken Neșriyat.
Kovalev, R.K. (2004), “What does historical numismatics suggest about the monetary history of Khazaria in the ninth century? -Question revisited”, Archivum Erasiae Medii Aevi, 13, p.97-129.
Kreshner, Isabel (14 January 2013), “Illuminating Jewish Life in a Muslim empire”, The New York Times, http://www.nytimes.com/2013/01/15/world/middle east/documents-illaminate-jewish-life-in-a-ancient-muslim-empire.htm? _r=o (دسترسی 22/01/2016);
Mahmud al-Kashghari (1985), Divan Lughat al-Turk, trans. Besim Altay, Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi, Vol.I, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Margoulith, D.S. (1903), “An early Judeo-Persian documents from Khotan in the Stein Collection, with other early Persian documents”, Journal of the Royal Asiatic Society, 35/4, p.735-61.
Martinez, A.P. (1982), “Gardizi's two chapters on the Turks”, Archivum Erasiae Medii Aevi, 2, p.109-207.
Minorsky, V. (1942), “Some early documents in Persian (1)”, Journal of the Royal Asiatic Society, 74/3-3, p.181-94.
Nachshoni, Kobi, “Ha-Otzar mi-Mearot Ha-Taliban: Yahudat Bat Elef Shah”, http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4328462,00.html (دسترسی 22/01/2016).
Peacock, A.C.S. (2010), Early Seljuq History: A New Interpretation, London: Routledge.
Rabinowitz, L. (1945), “The routes of the Radanites”, The Jewish Quarterly Review, 35/3, p.251-80.
Rapp, E.L. (1965), Die Jüdisch-persisch-hebräischen Inschriften aus Afghanistan, Munich: J. Kitzinger.
Rybatzki, Volker (2004), “Nestorian personal names from Central Asia”, Studia Orientalia, 99, p.269-291.
Schechter, S. (1912), “An unknown Khazar document”, The Jewish Quarterly Review, 3/2, p.181-219.
Scott C. and Ron ela (2010), Islamic Central Asia: An Anthology of Historical Sources (Bloomington: Indiana University Press.
Sevim, Ali and Erdoğan Merҫil (1995), Selҫuklu Devletleri Tarihi: Siyasi, Teșkilât ve Kültür, Ankara: Türk Tarin Kurumu.
Sharaf al-zaman Tahir Marvazi (1942), Sharaf al-zaman Tahir Marvazi on China, the Turks and India, ed. And trans. V. Minorsky, London: Royal Asiatic Society.
Stampfer, Shaul (2013), “Did the Khazars convert to Judaism?”, Jewish Social Studies: History, Culture, Society, 19/3, 1-72.
Sümer, Faruk (1992), Oğuzlar (Türkmenler): Tarihleri, Boy Tașkilati, destanlari, İstanbul: Türk Dünyasi Araștirmalari Vakfi.
Treadgold (1997), A History of the Byzantine state and Society, Stanford, CA: Stanford University Press.
Turan, Osman (1971), Selҫuklular Zamaninda Türkiye: Siyasi Tarihi Alp Arslan'dan Osman Gazi'ye (1071-1328), İstanbul: Boğaziҫi Yayinlar.
Vine, Aubrey R. (1937), The Nestorian Churches: A concise History of Nestorian Christianity in Asia from the Persian Schism to Modern Assyrians, London: Independent Press, LTD, 1937.
Wrights, W. (1882) (ed. And trans.), The Chronicle of Joshua the Stylite A.D. 507, Cambridge: Cambridge University Press.
Yehuda Ha-Levi (1943), El Cuzari: Dialogo filosofico de Yehuda halevi, trans. Yehuda Abentibon and Jacob Abendana, Buenos Aires: Comite de homanaje a Raschi y Yehuda Halevi.
Yu, Bregel (1991), “Mangishlak”, Encyclopaedia of Islam, second edition, Vol.VI, Leiden: Brill, p.415-416.
Zunz, Leopold (1876), “Namen der Juden”, Gesammelte Schriften, Vol.2, Berlin: Louis Gerschel Verlagsbuchhandlung, p.1-82.
)